Protesty pracownicze w Polsce (2016-22)

Celem projektu była analiza nowych rodzajów działań zbiorowych podejmowanych przez pracowników i pracownice w Polsce. Masowa prywatyzacja głęboko zmieniła samoorganizację pracowniczą. Związki zawodowe zostały zmarginalizowane, a niektóre z ich funkcji przejęli inni aktorzy społeczni. Być może na naszych oczach zachodzi zmiana z modelu neokorporacyjnego (gdzie związki organizują pracowników) do modelu związków społecznych (gdzie są one jednym z elementów szerokich sojuszy na rzecz sprawiedliwości).

Hipoteza brzmiała następująco: w odpowiedzi na niekorzystną strukturę możliwości politycznych, protesty pracownicze będą w coraz większym stopniu odpowiadać modelowi związków społecznych. Oznaczałoby to odejście od dominacji central związkowych, od strajku jako podstawowego repertuaru protestu oraz włączenie konfliktów pracowniczych w szersze konflikty polityczne.

Analiza danych na temat protestów pracowniczych z lat 2004-2016 nie potwierdziła hipotezy. Badanie próby uzwiązkowienia organizacji pozarządowych ujawniły również problemy, jakie wiążą się z próbami przeformułowywania problemów pracowniczych. Naszym przypadkiem był termin „prekariat”, który ograniczył skuteczność działań mobilizacyjnych organizacji związkowej.

Publikacje


Projekt został sfinansowany przez Narodowe Centrum Nauki w konkursie SONATA. Numer decyzji: 2015/17/D/HS6/02710. Przygody związane z realizacją pierwszego indywidualnego grantu badawczego opisałem na blogu.